Kirgizië en Kazachstan

Kirgizië of Kyrgyzstan was het vierde land wat ik zou gaan bezoeken in Centraal-Azië. Van tevoren had ik grote verwachtingen van Kirgizië. Kirgizië heeft 5,6 miljoen inwoners en een bergachtig landschap met onder anderen het Central Tian Shan gebergte. Verder heeft Kirgizië mooie meren zoals bijvoorbeeld Lake Song-Köl en het grote Lake Issyk-Köl. Verder is Kirgizië een van de 'makkelijke' landen om binnen te komen in Centraal-Azië. Je krijgt een visum voor 60 dagen bij de grens en dat is wel een keer lekker na het aanvragen van de visa voor Turkmenistan, Oezbekistan en Tadzjikistan.

Aangekomen in Osh vanaf de Pamir Highway was het even wennen. In de Pamir was het vooral de natuur die de boventoon voerde. In Osh merkte ik dat ik weer grote stad ben beland. Osh heeft ongeveer 300.000 inwoners en een grote sterke Oezbeekse bevolkingsminderheid. 40 procent van de bevolking in Osh is Oezbeeks en dit is ook niet raar gezien de korte afstand tot de grens met Oezbekistan. Het is aan Stalin te danken, hij schetste de grenzen, dat Osh nu een grote stad in Kirgizië is en niet in Oezbekistan. Osh ligt net zoals Andijon en Kokand in de Fergana Valley. De hoogtes van Tadzjikistan waren voorbij en op 900 meter hoogte kon alle winterkleding weer uit. Je kon echter aan de hoeveelheid mensen in het hostel merken dat het seizoen in Kirgizië voorbij is. Er waren minder dan een handvol toeristen en de berichten over het weer in de rest van Kirgizië waren niet gunstig.

Na uitgerust te hebben van ons bezoek aan de Pamir besloten we toch iets te gaan bekijken in Osh. We namen de matroesjka naar de bazaar toe. Timo had de avond daarvoor in de keuken eindelijk de fameuze Duitse kartoffelsalat gemaakt en we zouden proberen de rest van onze maaltijd te vinden in de bazaar. We waren op zoek naar een kip om hier onder anderen kippensoep van te maken, maar verder dan schapenkoppen en schapenpoten kwamen we niet. We besloten om later terug te keren in de bazaar en om eerst naar Suleiman Too te gaan. Suleiman Too is een berg met veel rotsen die tegen Osh aan ligt en die je van overal kan zien. Het is een pelgrimsoord voor moslims, omdat profeet Mohammed hier waarschijnlijk gebeden heeft. Na de klim omhoog heb je een mooi uitzicht over Osh en de vallei. Duidelijk is dat Osh een echte Sovjet stad is met weinig bijzondere gebouwen.
Terug in de bazaar besloten we naast de kartoffelsalat groentesoep in plaats van kippensoep te maken. Met verse groenten gingen we terug naar het hostel en hebben we een fantastische maaltijd voor onszelf gemaakt. Heerlijk rustig en vertrouwd! In de avond besloten we om de volgende dag naar Arslanbob te gaan.

Arslanbob ligt op 3,5 uur rijden van Osh. We hebben uiteindelijk drie verschillende shared taxi's gebruikt om hier te komen. De eerste taxi bracht ons van Osh naar Jalalabad, de tweede taxi van Jalalabad naar Bazar-Kurgan en de derde van Bazar-Kurgan naar Arslanbob. Arslanbob is een klein dorpje aan de voet van het Babash-Ata gebergte. We hebben onze spullen bij de homestay achtergelaten en zijn gaan hiken. Vlakbij Arslanbib liggen twee watervallen. de Big Waterfall was iets te ver om in de middag naar toe te lopen. De Small Waterfall was echter wel op loopafstand en deze waterval was ook prachtig om te zien in deze omgeving. We hadden geluk met het weer, want de zon scheen en het was een graad of 15. We liepen vanaf de waterval verder naar de Walnut Forest. In dit bos zijn vele walnootbomen te vinden en elk jaar worden de walnoten halverwege augustus verzameld en verkocht. Ondanks dat het al oktober is kon je overal op de grond nog walnoten vinden. Na een kilometer of tien vonden Timo en ik het wel weer mooi en zijn we terug naar de homestay gegaan.
Het was erg leuk om bij de familie in huis te kunnen slapen en ze hadden het goed voor elkaar. Het eten wat we in de avond en in de ochtend kregen was erg lekker!

Op donderdag 13 oktober, mijn 30e verjaardag, gingen we in de ochtend met de taxi naar Bisjkek toe. We hadden met onze laatste taxi-chauffeur van de dag ervoor afgesproken dat hij ons om 8 uur op zou halen. Uit onze deal die wij met hem hadden gemaakt was het voor ons duidelijk dat wij met hem naar Bisjkek zouden gaan. Toen we vanuit Arslanbob weer bij de grote weg kwamen bleek het echter niet het geval dat de chauffeur ons naar Bisjkek zou brengen. Zoals altijd ging het anders dan verwacht, kostte het extra geld, maar had hij wel twee plaatsen in een andere taxi geregeld voor ons.
De rit van Arslanbob naar Bishkek zou 11 uur duren. Het begon onderweg te regenen en op de pass was er zelfs flinke sneeuwval. Aangekomen in Bisjkek werd het tijd om mijn verjaardag te vieren! Het hostel stelde weinig voor, maar met bier en wodka hebben Timo en ik er een mooie avond van gemaakt!

De wodka en het bier van de avond ervoor zorgde ervoor dat wij de volgende dag niks konden doen. Het had de afgelopen nacht gesneeuwd en we wilden ook weinig doen. We bestelden pizza en rond 5 uur besloten we toch even Bisjkek in te gaan. Nog niet eens om iets te gaan zien in de hoofdstad, maar om ergens koffie te drinken. Bisjkek is een echte Russische stad en heeft niet veel bijzonderheden om te bekijken. Het is wel een stad waar je genoeg kan doen gezien de vele restaurants en barretjes. Toen wij rond liepen op het centrale plein, het Ala-Too Square, zagen we een bioscoop. Toevallig was de dag ervoor de film Inferno naar het boek van Dan Brown uitgekomen. De film stond op het punt van beginnen dus besloten we de film in een Kirgizische bioscoop te bekijken. Het was een hele opgave om de film in het Russisch te kijken, maar het was een gave ervaring!
We besloten het er verder van te nemen en zijn (teveel) sushi wezen eten. We besloten verder om in plaats van verder te reizen in Kirgizië eerst naar Almaty in Kazachstan te gaan. Op die manier zouden we een rondje kunnen maken om Kirgizië weer in te komen. Ik zou vanuit Bisjkek naar India vliegen en Timo zou in Bisjkek blijven om zijn paspoort naar Duitsland te sturen voor zijn Chinese visum.

De bus naar Almaty vonden we redelijk snel op het busstation wat naast het hostel ligt. Toen de bus vol zat gingen we op weg naar Almaty. Redelijk snel waren we bij de grens en na een halfuur was ik voorbij de grenscontroles en was ik in Kazachstan. Vier uur later stonden Timo en ik met verbaasde blikken op het busstation in Almaty. Het verschil tussen Kazachstan en de rest van Centraal-Azië is enorm. Kazachstan, en dan voornamelijk Almaty leek in weinig dingen op de andere Stans. Almaty is meer een westerse stad waar Russisch en Kazach gesproken wordt. Het verschil zat hem onder anderen in de wegen en de rijstijl. De wegen zijn beter, er lopen lijnen op het wegdek en de mensen rijden een stuk netter dan in de rest van Centraal-Azië. Je ziet duidelijk dat deze stad zijn blik meer gericht heeft op Europa en Rusland in plaats van op de rest van Centraal-Azië.
Kazachstan, het 9e grootste land van de wereld, is economisch gezien het sterkste land van Centraal-Azië en dat is te danken aan de grote hoeveelheid aan olie en andere waardevolle mineralen. Dit zorgt automatisch voor betere wegen, restaurants en accommodaties. Kazachstan heeft ondanks dat het een groot land is, maar 17 miljoen inwoners. Het land heeft vele steppegebieden en uitgestrekte vlaktes. In het zuiden, in de omgeving van Almaty zijn echter ook de uitlopers van het Tian Shan gebergte te vinden. Kazachstan was het laatste land wat zijn onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie uitsprak, want de bevolking vond het niet erg om deel uit te maken van de Sovjet-Unie. Dit is een opmerkelijk iets gezien de vele dingen die er gebeurd zijn in Kazachstan zoals de goelag die er te vinden waren, de kernproeven waardoor vele mensen hier nog steeds de gevolgen van ondervinden en het bijna verdwijnen van het Aralmeer.
Tot aan 1998 was Almaty de hoofdstad van Kazachstan totdat de president de stad Astana uit de grond stampte en hier een geheel nieuwe moderne stad van maakten. Astana wordt tegenwoordig gezien als hoofdstad, maar Almaty is de grootste stad van Kazachstan met een historie.
Het eerste hostel waar we heen waren zat helaas vol, waardoor we in het huiselijke Almaty Backpackers hostel terecht kwamen. In de avond zijn Timo en ik wat wezen drinken in de Shakespeare Pub. Er zijn naast Kazachen en Russen ook veel expats te vinden in de stad. Kazachstan heeft vele verschillende goede restaurants en elke keuken is er wel te vinden. De prijzen zijn daarentegen ook wel iets hoger dan in de rest van Centraal-Azië.

De temperatuur vandaag in Almaty was zeer aangenaam. Het was bijna 20 graden en de zon scheen. We besloten naar de Kok-Tobe te lopen. De 1100 meter hoge heuvel bevond zich achter het hostel en het was een mooi startpunt om Almaty te bekijken. Op de Kok-Tobe is de 372 meter hoge televisietoren te vinden, maar deze kan je helaas niet beklimmen. Verder is er een geheel attractiepark gebouwd met van alles voor kinderen (en volwassenen). Wij hebben koffie gedronken en zijn via de kabelwagen weer naar beneden gegaan.
Na een bezoek aan Respublika Alany en het vrijheidsmonument liepen we richting de Arasan baths. We kwamen hier echter deze dag niet aan, want we zagen een zeer goede barbershop. Na een uur kwamen we netjes en goed geschoren weer naar buiten en zijn we wat wezen eten.
In de avond ben ik naar dé topper in de Kazachstaanse voetbalcompetitie gegaan. Toevallig speelde vandaag de nummer 2, FC Kairat Almaty tegen de nummer 1 FC Astana. Bij het stadion was het even dringen om een kaartje te krijgen, maar voor 3 dollar had ik een kaartje op de tweede ring bemachtigd. Kairat Almaty won de topper met 2-0 en heeft het gat hiermee iets kleiner gemaakt. Op het veld bij Kairat Almaty stond voor mij een bekende voetballer, Tymoschuk, op het veld. De Oekraïner, voormalig speler van Bayern München, is blijkbaar aan het afbouwen in Kazachstan.

In het hostel waren we twee meiden uit Finland en een jongen uit Amerika tegen gekomen. We hadden afgesproken om samen naar het Big Almaty Lake net buiten Almaty te gaan. Helaas voor ons regende het toen we wakker werden en zou dit de hele dag door blijven gaan. Het weer liet mijn voor het eerst deze reis in de steek, maar hierdoor kon ik de rest van de dag lekker rustig aan doen. In Bisjkek had ik in een restaurant gegeten wat mijn maag niet heel erg leuk vond.
Timo en ik zijn koffie wezen drinken en we hebben onze plannen doorgesproken. Het idee was om via een moeilijke grensovergang in het zuidoosten weer naar Kirgizië te gaan. We zouden dan via Karakol en Lake Issyk-Köl weer terug richting Bisjkek gaan. Het weer werd alleen steeds minder met sneeuw en temperaturen onder de 0 graden. We besloten de rest van de week in Almaty te blijven om vanuit hier wat tripjes te doen.

De volgende dag regende en sneeuwde het gelukkig niet meer. We gingen samen met Oona en Noora met de taxi naar het Big Almaty Lake. Ten zuiden van Almaty ligt het Zailiysky Alatau, een uitloper van het Tian Shan gebergte. In het Zailiysky Alatau ligt het Big Almaty Lake op ongeveer 2500 meter hoogte. Het turkooizen meer is maar tot een bepaald punt te bezoeken voor buitenlanders. Rond het meer lopen militairen die toeristen beboeten of in de gevangenis stoppen als ze te dicht bij het meer komen. Op de terugweg naar Almaty haddeen we een deal gesloten om met de chauffeur een trip van twee dagen te gaan doen. We zouden over twee dagen gaan zodat Ian, de Amerikaanse vriend van Oona ook mee kon gaan.

Mijn lichaam had duidelijk rust nodig en waar kan je dat beter doen dan in een Russische banya. Arasan Baths is in de jaren '80 van de vorige eeuw in Sovjet stijl gebouwd, maar is een van de netste badhuizen van Centraal-Azië. Er is een apart mannen en vrouwen gedeelte en in het begin was het even zoeken waar we alles konden vinden. Er was een Finse stoomsauna tot 90 graden en dit was erg fijn om in het gaan met dit weer. Hierna heerlijk afkoelen in het frisse zwembad en toen richting de Russische sauna... Ik heb twee pogingen gedaan om in deze sauna te zitten en de eerste keer heb ik het 3 minuten vol gehouden en de tweede keer 1 minuut! De temperatuur in de Russische sauna is tussen de 100 en 110 graden en ik kreeg moeite met ademhalen in deze sauna! Een heerlijk relaxt en rustig dagje hebben we afgesloten door met ze vijven bij een Oezbeeks restaurant te gaan eten.

Om 8 uur stonden we bij de afgesproken plaats klaar met al onze spullen. We hadden twee taxi's, Aybek, zijn broer Adek en de zoon van Adek die als vertaler zou optreden. Nathan is 18 jaar, studeert aan de universiteit en spreekt Engels met een bekakt Brits accent. Alles leek erg goed geregeld van tevoren. Aydek wist waar we heen wilde gaan, hij had een hotel/homestay gevonden om te slapen en de Finse dames hadden de dag ervoor boodschappen gedaan met Aydek voor het avondeten.
Als eerste stop kwamen we aan bij de Charyn Canyon. In de grote steppe vlakte in Kazachstan vind je op 200 kilometer bij Almaty vandaan ineens deze 150 tot 200 meter diepe canyon. We hebben ongeveer twee uur rond gelopen in de Canyon en genoten van de vreemde rotsformaties die er zijn ontstaan. Gelukkig voor ons zat het weer enorm mee en was er een strakblauwe lucht te vinden.
De tweede stop zou tevens de slaapplaats zijn vlakbij het Altyn-Emel National Park. Het was een flink stuk rijden hier naar toe en het hielp ook niet mee dat wij onderweg een klapband kregen. Het landschap waar we door heen reden is erg mooi. Grote steppe vlaktes met amper begroeiing met op de achtergrond de sneeuwtoppen van de bergen. Onderweg passeerde wij een pass met sneeuw en mooie meren.
Aangekomen bij de homestay werd het tijd om ons eigen diner te maken. Aybek wilde shaslick maken van het rundvlees en konijn wat de Finse dames gekocht hadden, maar de mensen van de homestay werkte niet helemaal mee. Na lang onderhandelen, misschien ook wel vanwege de kou buiten, werd het vlees gestoofd en smaakte het in combinatie met de wijn heerlijk!

In het Altyn-Emel National Park zijn de Singing Dunes te vinden. De zandduinen vonden we nadat we een klein uurtje moesten rijden in het National Park. Hoewel ik al eerder zandduinen had gezien op mijn reis in Iran was het ook deze keer weer een mooi gezicht. De reden dat deze zandduinen de Singing Dunes worden genoemd, is omdat je als de wind goed staat en het droog is je de duinen een geluid hoort maken wat het meest weg heeft van het opstijgen van een vliegtuig. De klim omhoog naar de 450 meter hoge duin was een pittige, maar als je boven op de duin staat weet je waarvoor je het gedaan hebt!
Na het bezoek aan de zandduinen reden we de 400 kilometer weer terug naar Almaty. In de avond kwamen we weer aan in de voormalige hoofdstad van Kazachstan.

Zaterdag 22 oktober vertrok ik samen met Timo, Noora, Oona en Ian met de bus weer terug naar Bisjkek. Timo had besloten om zijn visum voor China in Duitsland aan te vragen en om hiervoor in Bisjkek te blijven en ook Ian en Oona waren in Bisjkek op jacht naar een visum. Gezellig dat ik niet alleen hoefde te reizen verlieten we Kazachstan in stijl. Onderweg regende en sneeuwde het en dat zorgde voor een natte grensovergang. Eenmaal in Bisjkek besloten we naar een ander hostel te gaan vanwege de mindere ervaringen qua eten in het andere hostel. Het hostel zag er erg verzorgd uit en naast de deur was een leuk en goed Oezbeeks restaurant. Het was een gezellige laatste avond in Bisjkek en Timo en ik sloten onze 8 weken samen reizen in stijl af. Leuk is dat ik in dit hostel ook een Frans stel tegen kwam die ik in Turkije tweemaal tegen was gekomen en die dezelfde reis aan het maken zijn. Ook zij worden tegen gehouden door het Chinese visum en de kou in Centraal-Azië en reizen binnenkort door naar Sri Lanka.

Om half 3 in de ochtend stond mijn taxi, na een korte nacht, op mij te wachten om mij naar het vliegveld te brengen. Mijn reis in Centraal-Azië en het volgen van de Zijderoute zou met mijn vlucht naar Delhi in India eindigen.
Centraal-Azië heeft mij in vele opzichten enorm verrast. De jonge landen zijn nog volop bezig met het vormen van een eigen identiteit en je kan deze landen dan ook zeker niet over een kam scheren. Het zijn landen waar veel mensen nog niet zoveel van gehoord hadden. Als ik zei dat ik naar Turkmenistan ging, was een veel gehoorde vraag of ik terug naar Turkije ging. Nee, Turkmenistan is een onafhankelijk land in Centraal-Azië!
Er zijn overeenkomsten zoals het eten, de Russische taal en een gezamenlijke geschiedenis in de Sovjet-tijd, maar ook de verschillen zijn enorm. Turkmenistan met zijn gesloten houding richting de rest van de wereld, een plat Oezbekistan met zijn zijderoutesteden zoals Bukhara en Samarkand, Tadzjikistan en Kirgizië met zijn vele bergen en Kazachstan die zijn blik vanwege de oliegelden gericht heeft op Rusland en het westen.
Al met al heb ik deze zes weken in Centraal-Azië als zeer prettig en mooi ervaren. Het was een uitdaging, omdat het reizen op een hele andere en 'moeilijkere' manier gaat dan ik tot nu toe gewend was. Maar ook deze 'moeilijkere' manier wend heel gauw en dan weet je niet anders meer. Een zekere aanrader als je toe bent aan uitdaging!!

Al met al ben ik blij met de mensen die mijn verhalen lezen en bedankt ik iedereen voor alle leuke reacties! Het doet mij goed dat mensen het lezen en zulke leuke reacties geven. De verhalen schrijf ik uiteraard voor anderen om te lezen, maar bovenal voor mijzelf. Als je alleen reist en voor een langere periode reist dan maak je zoveel mee dat het vaak moeilijk te bevatten is. Ook is het moeilijk om alle dingen die je meemaakt om die met iemand te delen als je deze alleen op reis meegemaakt heb. Ik vind het fijn om allerlei dingen op te schrijven en dat voelt zeer prettig en fijn. Nogmaals bedankt aan iedereen die elke keer de tijd neemt om mijn verhalen te lezen!