Georgië en Armenië

Mijn vlucht vanuit Ankara naar Tbilisi was goed, maar wel wat langer want ik had twee uur vertraging. De grenscontrole met mijn nieuwe paspoort ging goed en om 2 uur in de nacht kwam ik aan bij mijn hostel in Tbilisi, de hoofdstad van Georgië.
Georgië is een vrij nieuw land wat na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 opnieuw is ontstaan. Dat Georgië niet een ‘nieuw’ land is blijkt uit zijn grote historie. In de 11e en de 12e eeuw was Georgië in het Kaukasus gebied één van de grotere spelers, maar verloor die macht hierna doordat het land tussen de grootmachten uit Turkije en Rusland ligt. Er wonen op dit moment ongeveer 4,5 miljoen mensen in Georgië.

In Georgië is ook een van de belangrijkste wereldleiders van de 20e eeuw geboren. Aan het eind van de ochtend besloot ik de bus (ongeveer 1 euro) te pakken naar het plaatsje Gori, iets meer dan een uur bij Tbilisi vandaan. In Gori is in 1878 Jozef Stalin geboren. Jozef Stalin is beroemd geworden als leider van de Sovjet-Unie en heeft Hitler verslagen en is dus een van de winnaars van de Tweede Wereldoorlog. We kennen Stalin echter vooral van zijn donkere kant door de vele miljoenen mensen die er onder zijn bewind zijn gestorven. In Gori is een Jozef Stalin museum waar zijn levensverhaal wordt verteld en waar meerdere voorwerpen uit de tijd dat hij aan de macht was in de Sovjet-Unie zijn te zien. Zo staat het treinstel er waar Stalin in reisde naar de conferentie van Jalta in 1945 waar besproken werd wat er na de Tweede Wereldoorlog zou gebeuren. Ook het huis waar Stalin is geboren staat er nog, zij het dat er tegenwoordig een gebouw om heen is gebouwd om ervoor dat het een prominente plaats heeft op het Stalin Plein. Wat je echter niet in het museum ziet zijn de gruwelheden die Stalin achter zijn naam heeft staan. In het hele museum wordt Stalin als een held uit het dorp neergezet en wordt er met geen woord gerept over de miljoenen slachtoffers in de goelag bijvoorbeeld. Al met al was het bezoek aan het museum en aan Gori het zeker waard.
Terug in Tbilisi ben ik de Old Town van Tblisi ingegaan en heb ik genoten van de oude gebouwen die Tbilisi rijk is. De oude kloktoren, de vele oude kerken en de kleine straatjes. Er was ook een karavanserai, waar tegenwoordig het museum van de historie van Tbilisi in huist, maar deze is dusdanig gerenoveerd dat er weinig over is van de originele staat van de karavanserai.
In de avond ben ik wezen eten met een Amerikaans meisje en heb ik traditioneel Georgisch gegeten en gedronken. De mensen in Georgië lustten wel een borrel en een van de dranken die het meest gedronken worden is de Georgische wijn. De Georgische wijn wordt gezien als de oudste wijn ter wereld en is spotgoedkoop. Net zoals alles hier in Georgië. Als avondeten wordt hier vaak khinkali gegeten. Dit zijn grote dumplings gevuld met vlees. Dit eet je met je handen en je drinkt er dus een glas wijn bij.

Aangezien mijn tijd in Georgië kort was besloot ik een tour te nemen die mij langs een aantal hoogtepunten in Georgië zou brengen zoals onder anderen naar de echte bergen, de Kaukasus, in Georgië. We hadden in de tour gelukkig een klein gezelschap met een Duits stel, een Engelsman en de Georgische gids en chauffeur. Op het moment als je Tbilisi uit rijdt en je meer richting het noorden gaat merk je dat het landschap veranderd. Groene gebergten schieten voorbij en onze eerste stop was bij een kunstmatig meer die Georgië voor een groot gedeelte voorziet van drinkwater. De tweede stop was in de oude stad Ananuri. Op het puntje van dit dorp vind je de resten van een oud fort. We waren ondertussen belandt op de Georgian Military Highway die reikt tot aan de grens met Rusland. We reden voorbij de plaats Gudauri waar in de winter veel mensen komen om te genieten van het vele sneeuw dat hier dan ligt. Op ongeveer 30 kilometer voor de grens met Rusland begint de rij met vrachtwagens die staan te wachten voor de grensovergang. Het is grappig om te zien als je er langs rijdt, maar soms staan de vrachtwagens wel eens weken te wachten om de grensovergang over te gaan. Een ander veel voorkomend verschijnsel op de Gerogian Military Highway zijn koeien. Om de zoveel kilometer lopen er koeien over de weg en moeten de auto’s er omheen manoeuvreren om hun weg te vervolgen.
Ons hoogtepunt voor de tour zou in Kazbegi, op 10 kilometer afstand van de grens met Rusland, plaats vinden. We zouden hier een berg omhoog hiken naar de Tsminda Sameba Church uit de 14e eeuw. De hike naar boven was mooi en het uitzicht boven was fantastisch. Boven op de berg in de kerk begon het maken van grapjes in de groep en dit is tot aan de terugweg in Tbilisi niet meer gestopt. We gingen bij een familie thuis eten toen we weer beneden in Kazbegi waren en hier kwam een fles Chacha op tafel. Dit lokale drankje werd genuttigd en op de terugweg hebben we nog een fles naar binnen gewerkt. Veel later dan dat de tour normaal zou eindigen kwamen we weer terug in Tbilisi.

Na wat opstartproblemen in de ochtend ben ik samen met het Duitse stel naar het dorpje Mtskheta net buiten Tbilisi gegaan. Dit dorpje is de oude hoofdstad van Georgië en wordt nog steeds gezien als de spirituele hoofdstad van het land. We zijn hier naar een kerk boven op de berg geweest, Jvar Church, en naar een kathedraal in het dorp. Eigenlijk was het veel te heet om dingen te doen, dus na het bezoek aan deze kerken en een lunch besloten we om weer terug te gaan naar Tbilisi. Bij het busstation scheidden onze wegen en ben ik een treinticket wezen halen om in de nacht de trein naar Jerevan, de hoofdstad van Armenië te nemen.
Ik ging samen met een man uit Nieuw-Zeeland die in de Verenigde Staten woont naar het treinstation. Eugeen, hij is iets ouder maar heel open en vooral heel vrolijk, zat in een andere coupe, maar ik kwam hem in de morgen in Jerevan weer tegen. Ik zat in een coupe met een Armeens gezin en we hadden een leuk gesprek over voetbal. Het was vooral een gesprek met handen en voeten en met voetbalnamen, want mijn Armeens is niet zo goed en die man zijn Engels was ook niet zo goed! De trein deed er 11 uur over en om 1 uur in de nacht passeerden wij de grens tussen Georgië en Armenië. Gelukkig kon ik hierna goed slapen om enigszins uitgerust in Jerevan aan te komen in de ochtend.

Samen met Eugeen pakte ik de metro en ging ik hierna lopend naar mijn hostel. Ik kon nog niet in de kamer, maar heb wel ontbeten en een beetje uitgerust.
Armenië is een land die ik eigenlijk niet zou gaan bezoeken, maar bij reizen pakken dingen altijd anders uit dan je van tevoren plant.
Armenië heeft tegenwoordig iets meer dan 3 miljoen inwoners en is beroemd vanwege de grote geschiedenis van het land. Weinig landen in de wereld hebben een geschiedenis die zo lang terug gaat, die zo complex en tragisch is als Armenië. Armenië was in de geschiedenis een groot rijk en het tegenwoordige Armenië is nog maar een klein gedeelte van wat er over is. Na de komst van de Ottomanen lag Armenië tussen het Ottomaanse Rijk en Rusland in en was de bevolking verdeeld over vele landen. Het meest recente en bekendste voorbeeld in de geschiedenis van Armeni:e is de genocide die er door de Turken gepleegd is vanaf 1915 tot 1921. De Armenen die in het Ottomaanse Rijk leefden steunden Rusland in de hoop op een onafhankelijk Armenië ne werden hierdoor door de Ottomanen gedood of naar de Syrische woestijn gestuurd waar ze ook dood gingen. Tot op de dag vandaag blijft het woord ‘genocide’ een issue tussen Turkije en Armenië en zorgt dit voor spanningen tussen de twee landen en is de grens tussen Armenië en Turkije dicht. Armenië werd na de val van de Sovjet Unie in 1991 een onafhankelijk land, maar kwam in oorlog met Azerbeidzjan om het gebied Nagorno-Karabach. Dit gebied werd toegewezen aan Azerbeidzjan, maar er wonen voornamelijk Armenen. In de jaren ’90 was er een oorlog tussen beide landen en afgelopen april was er nog een korte oorlog van 4 dagen. Ondertussen zitten beiden landen mét Nagorno-Karabach om tafel, omdat Nagorno-Karabach graag een onafhankelijk land wilt worden.
Ik was van plan om in de middag de Free Tour in Jerevan te doen, maar helaas kwam ik te laat aan op het Republic Square. Ik ben zelf rond gaan lopen in Jerevan en ik vind de stad niet heel erg interessant om in rond te lopen. Het is duidelijk te zien dat de stad weinig historie heeft vanwege de vele verwoestingen tijdens aardbevingen en de huidige stad is een voorbeeld van een grijze Sovjet stad. Ik ben naar het Genocide monument geweest, de Blauwe Moskee en liep rond door de stad toen ik Eugeen tegen kwam op straat. Samen zijn we naar de Stairways gelopen, waar trappen naar boven lopen en waar je een mooi uitzicht over de stad hebt. In de verte zie je de bekende Mount Ararat (5165 meter hoog). Mount Ararat, bekend als de berg waar de Ark van Noach tegen aan strandde, lag vroeger in Armenië, maar ligt tegenwoordig op Turks grondgebied.
Ik ben Armeens wezen eten met Eugeen en hierna hebben we elkaar gedag gezegd en ben ik naar mijn hostel teruggegaan.

Aangezien mijn tijd ook in Armenië kort is besloot ik ook hier om een tour te gaan doen om meer van Armenië te zien behalve de hoofdstad Jerevan. De tour die ik geboekt had zou richting het noorden van Armenië gaan langs de grens met Turkije en Azerbeidzjan. Armenië is een land waar heel veel kerken te zien zijn en dat was ook te merken tijdens deze tour. Armenië werd al in het jaar 301 christelijk en heeft daarom een eigen interpretatie van het christendom. De kerken die we bezochten waren niet bijzonder, maar de verhalen erachter waren interessant. De kerken zijn niet rijkelijk versierd zoals in het oosters-ortodoxe geloof, maar heel basis. In de tour gingen we langs St Hripsime Church, St Gdyane Church, Ejmidzin Cathedral en het dorpje Khor Virap. Vanaf dit dorpje, waar het Armeense christendom is begonnen, heb je een fantastisch uitzicht op Mount Ararat die redelijk dichtbij ligt. Gelukkig voor de Armenen ligt Khor Virap nog wel binnen de Armeense landsgrens en niet zoals Ani en Mount Ararat tegenwoordig in Turkije.
We reden verder noordelijk en kwamen in de bergen bij Noravank. De weg hierna toe was prachtig. Daar waar de bergen in Georgië erg groen waren zijn de bergen hier in Armenië erg grauw en merk je dat het hier een stuk droger is. Na Noravank gingen we naar het plaatsje Areni wat betekent staat om de Armeense wijn. We hebben hier een wijnproeverij gedaan en dit was niet verkeerd!
Terug in het hostel ben ik samen met een Britse jongen Jerevan in gegaan om te eten. Op Republic Square, in de Sovjet-Unie tijd heette dit plein Lenin Square, begon om 21.00 uur een fonteinshow. Wij dachten dat het een halfuur zou duren, maar na anderhalf uur kijken vonden we het wel genoeg en zijn we gaan eten en hierna terug gegaan naar het hostel.

Donderdagochtend stond een nieuw land op mij te wachten tijdens mijn trip: Iran. Ik ga met het vliegtuig, omdat dat de enige manier is (dacht ik) om een visum on arrival te krijgen. Georgië en Armenië, de Kaukasus landen dus, hebben mij positief verrast en eigenlijk heb ik voor het goede te weinig tijd besteedt in beide landen. Dat opent echter wel weer mogelijkheden om in de toekomst nog een keer deze kant op te gaan! Nu op naar Teheran!